Prostat Kanseri Belirtileri Prostat kanseri genellikle asemptomatiktir, yani prostat kanseri belirtisi olan net bir bulgu yoktur. Çoğu durumda semptomlar, iyi huylu prostat büyümesi (BPE) ve/veya enfeksiyon nedeniyle oluşur. Eğer prostat kanseri semptomlara neden olursa bu genellikle hastalığın ilerlemiş olduğunun bir belirtisidir. Bundan dolayı, bu semptomlara neyin neden olduğunu anlamak için doktora başvurulması önemlidir.
Bu semptomlar aşağıdakileri içerebilir:
- Üriner semptomlar (sık idrara çıkma, idrar akımında zayıflık gibi)
- İdrarda kan bulunması
- Sertleşme problemleri
- İdrar kaçırma
- Barsak kontrolünün kaybı
- Kalça, sırt, göğüs veya bacaklarda ağrı
- Bacaklarda güçsüzlük
- Kemik ağrısı
Tanı Araçları
PSA Testi:Prostat hastalıklarını teşhis etmek için en sık kullanılan yöntemlerden biri, prostat-spesifik antijen (PSA) seviyesini kontrol etmek için yapılan kan testidir. Eğer PSA seviyesi çok yüksekse, bu prostattaki hücrelerin alışılmadık biçimde davrandığını destekler. Bu durum tümör nedenli olabileceği gibi aynı zamanda enfeksiyon, veya prostatın iyi huylu büyümelerinde de olabilir.
Prostat kanseri genellikle asemptomatiktir, ancak bilinen bir kaç risk faktörü vardır. Bunlar; ileri yaş, ailede prostat kanseri geçmişi ve ırktır. Eğer prostat kanseri olma riskiniz yüksekse, doktorunuz kan prostat-spesifik antijen (PSA) düzeyini ölçmek için bir test yaptırmanızı önerebilir. Bu PSA testi olarak bilinir.
PSA testinin asıl avantajı, prostat kanseri gelişme riski yüksek olan erkeklerin düzenli olarak kontrol edilebilmesidir. Böylece bu tümörlere daha erken tanı konulabilir ve hastalığın tedavi şansı daha yüksek olur.
PSA testinin ana problemi, ciddi sağlık problemlerine neden olmayan tümörleri de saptamasıdır. Bu tümörlerin tedavisi, istenmeyen fiziksel yan etkilere neden olabilir. Kanser tanısı da stres ve endişeye neden olabilir. Bazı ürologlar fazla/aşırı tedavi denilen durumdan kaçınmak için düzenli PSA testiyle yapılan prostat kanseri taramalarına karşıdır.
Test parmakla rektal muayene:Doktorunuz prostatınızın boyutunu, şeklini ve sertliğini değerlendirmek için parmakla rektal muayene yapacaktır. Bu test parmakla rektal muayene (PRM) olarak bilinir. Bazı durumlarda doktorunuz alt üriner sistem görüntülenmesi yapılmasını tavsiye edebilir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve kemik taraması gibi farklı tipte görüntülemeler mevcuttur. Bu yöntemlerden hiçbiri prostat kanseri olup olmadığınızın cevabını kesin olarak veremez. Doktorunuz prostat kanseri olma riskinizi tahmin etmek için yaşınız ve aile geçmişinizle birlikte test sonuçlarınızı değerlendirecektir.
Biyopsi:Risk yüksek ise, size prostat biyopsisi gerekebilir. Bu test tümörünüzün olup olmadığını teyit etmek için yapılır. Biyopsi sırasında 8-12 arasında prostat doku örneği alınır. Eğer kan pıhtılaşmasını engellemek için ilaç alıyorsanız, prostat biyopsisi öncesi ilacınızı bırakmanız gerekip gerekmediğini doktorunuzla görüşün. Doktorunuz biyopsiden önce antibiyotik verir ve enfeksiyondan korumak için rektum ve kalın bağırsağınızın temizliğinden emin olur.Doktor lokal anesteziyi takiben rektal bölgeden iğneyle prostata girer. Prostat bezinin farklı bölgelerinden örnekler alınır. Eğer bir görüntüleme tetkikiniz varsa biyopsi prostatta muhtemel tümör olan alanlara yönlendirilir. Doku örnekleri, gelecekteki tedaviyi belirlemeye yardımcı olmak için patolog tarafından incelenir. Prostat biyopsisinden sonra idrarda ve menide kan görebilirsiniz. Ateşiniz olursa hemen doktorunuza başvurmanız gerekir.Biyopsi güvenilir bir tanı aracı olmasına rağmen, prostattaki tümörü saptayamama/gözden kaçırma ihtimali vardır.
Füzyon biyopsisi: Prostat kanserinin tanısında kullanılan standart yöntem, transrektal ultrason (TRUS) rehberliğinde yapılan prostat biyopsisidir. Bu yöntemde sistematik olarak prostattan 6-12 adet örnekleme yapılır. Prostat biyopsisi yapılan her üç hastanın birinde kanser tespit edilmektedir. Prostattaki kanser odaklarını TRUS ile belirlemek zordur. TRUS rehberliğinde yapılan sistematik biyopside yapılan rastgele örneklemeyle, saldırgan bir prostat kanserini atlayabilme olasılığı bulunmaktadır. Bu nedenle, kanser saptanamayan ancak klinik olarak kanser şüphesi devam eden hastalara 2. hatta 3. defa biyopsi yapmak gerekebilmektedir.
Son yıllarda prostat kanserinin tanısında yaygın olarak kullanılmaya başlanan multiparametrik MR ile prostatta yüksek tümör riski olan alanlar belirlenebilmektedir. Prostat içindeki kanserli alanlar, pıhtı, enfeksiyon vb. patolojilerden daha net olarak ayırt edilebilmektedir. Bu sayede biyopsi gerekliliği daha kesin olarak belirlenmekte ve gereksiz biyopsilerden kaçınılmaktadır.
MR TRUS Füzyon Biyopsisi, akıllı biyopsi robotu ve gelişmiş bilgisayar yazılımlarının kullanıldığı bir biyopsi yöntemidir. Bu yöntemde MR ve ultrason görüntüleri bilgisayar ortamında üst üste getirilerek prostatın 3 boyutlu görüntüsü oluşturulur. Üç boyutlu görüntülenen kanser odaklarından minimal sapmayla örnekleme yapılır.
Prostat Füzyon Biyopsi’nin üstünlükleri:
- Tümör riski taşıyan alanlardan minimal sapma ve hatayla örnekleme yapılır.
- Tekrarlayan biyopsi gereksinimi azalır.
- Körleme yapılan standart biyopsinin aksine, multiparametrik MR’da kanser şüphesi taşıyan lezyonlardan doğrudan biyopsi yapılabilir.
- Klinik olarak saldırgan tümörlere daha hızlı tanı konulmasını sağlar.
- Ultrasonla görüntülenemeyen, teknik olarak örnek alınması zor bölgelerden biyopsi almaya olanak tanır.
Füzyon biyosi işlemi: Biyopsi işlemi genel ya da bölgesel anesteziyle yapılır. İşlem öncesi enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik verilir. Füzyon biyopsi yapılacak olan hastalara öncesinde multiparametrik MR yapılır. Füzyon biyopsi robotuyla prostat bezinin sınırları ve büyüklüğü belirlenir. Multiparametrik MR’da yüksek tümör riski taşıyan alanlar bilgisayarda işaretlenir. Bu görüntüler ile TRUS rehberliğinde alınan görüntüler üst üste getirilerek prostatın 3 boyutlu modeli oluşturulur. Biyopsi iğnesi robotik bir kol yardımıyla işaretlenmiş şüpheli alanlara yönlendirilerek, hedeflenen alandan yeterli derinlikte, tam doğrulukla doku örneklemesi yapılır. Biyopsi sonrası örnekleme yapılan alanların prostat içindeki tam koordinatları izlem amaçlı kaydedilir.
